- آذر ۲۷, ۱۳۹۹
- ارسال شده توسط: مدیر سایت
- بخش: پلیمرها
در بخش اول معرفی پلیمرها به برخی از موارد پرکاربرد مورد استفاده در مهندسی پزشکی اشاره شد. در این مقاله نیز برخی دیگر از پرکاربردترین پلیمرها مورد بررسی قرار می‌گیرند.
کیتوسان
کیتوسان ،پلیمر زیست سازگار طبیعی، در حال حاضر موضوعی مورد علاقه در مهندسی بافت (استخوان، غضروف، پوست و غیره)، تحویل دارو و زخم پوش‌ها است. کیتوسان، یک پلی ساکارید خطی است که از داستیلاسیون جزئی کیتین مشتق شده است. خواص غیر سمی بودن، چربی دوستی، زیست تخریب پذیری، زیست سازگاری و مقرون به صرفه بودن از نظر اقتصادی و همچنین شباهت ساختاری آن به گلیکوز آمینو -گلیکان، بخش عمده‌ای از ماتریکس خارج سلولی استخوان، آن را به یک ماده مناسب برای داربست در مهندسی بافت مبدل کرده است. لیکن در کاربردهای استخوانی، به علت عدم خواص مکانیکی مطلوب، نمی‌تواند به تنهایی مورد استفاده قرار گیرد و به صورت کامپوزیت به کار گرفته می‌شود.
شکل 1. ساختار کیتوسان و فرآیند تولید
پلی اتیلن
از دیگر پلیمر پرکاربرد پلیمری مصنوعی است برای ساخت تجهیزات پزشکی و کاشتنی‌ها کاربرد دارد. این پلیمر زیست خنثی، ساختار مولکولی ساده‌ای دارد و در 1933 به صورت آزمایشگاهی تولید شده است. از ویژگی‌های مهم این پلیمر، قیمت پایین، مقاومت شیمیایی بالا، قابلیت تخریب پذیری بسته به طول زنجیره است. از تجهیزات پزشکی پرکاربرد، از جنس پلی اتیلن، می‌توان به انواع غلاف‌ها، کاتترها، سرنگ‌ها و مخازن سرم اشاره کرد. همچنین در کاشتنی‌های بین نخاعی و کامپوزیت‌های گرید پزشکی نیز کاربرد خواهد داشت.
پلی گلایکولیک اسید
پلیمر پلی گلایکولیک اسید یا PGA پلیمر سنتزی و پرکاربرد در پزشکی است این پلیمر ترموپلاست، در دمای محیط نسبتا ترد و شکننده است. از طرفی، پلیمری تخریب پذیر با تخریب هیدرولیزی است. محصول تخریب این پلیمر، گلایکولیک اسید است که در نهایت به آب و دی اکسید کربن یا گلیسین (نوعی اسید آمینه کوچک) تجزیه خواهد شد و لذا در گروه پلیمرهای زیست تخریب پذیر طبقه بندی می‌شود. از خصوصیات قابل توجه آن می‌توان به قابلیت کشیده شده مناسب آن اشاره کرد. لذا از کاربردهای آن، نخ بخیه و داربست‌های الکتروریسی شده است. این پلیمر با مدول الاستیکی در حدود 12.5 گیگاپاسکال، خواص مکانیکی مناسبی در مقایسه با بسیاری از پلیمرها دارد و حتی در فرآیند تخریب نیز 1 تا 2 ماه استحکام خود را به خوبی حفظ می‌نماید.
شکل 2. پلیمر PGA و دو کاربرد آن
پلی لاکتیک اسید
پلی لاکتیک اسید یا PLA از دسته ی مولکول‌های کایرال است یعنی دو حالت ایزومری نوری فعال L و D دارد. پس از پلیمریزاسیون، به صورت نیمه بلوری است و البته به صورت کاملا آمورف نیز قابلیت تولید دارد. پلیمر ال لاکتیک دارای نرخ تخریبی کند است و به صورت کامپوزیت با پلیمر پلی گلایکولیک اسید به طور معمول مورد استفاده قرار می‌گیرد. مدول الاستیک این پلیمر در حدود 4.8 گیگاپاسکال است و لذا کاربردهای گسترده‌ای دارد. از کاربردهای مهم آن، می‌توان به ابزار تثبیت کننده ارتوپدی، الیاف استحکام بالا، ساخت ربات‌های مصنوعی، داربست‌ها با نرخ تخریب پایین و حتی رگ‌های خونی اشاره کرد. اخیرا حتی در کاربردهای زیبایی نیز مورد استفاده قرار گرفته است.